Kunbi Samaj History in Marathi – नमस्कार मित्रांनो आजच्या या लेखात आपण कुणबी समाजाबद्दल संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत. कुणबी समाजाचे लोक हे पश्चिम भारतात जास्त राहतात हे लोक शेती जास्त प्रमाणात करतात. धोनोजे, घाटोळे, हिंद्रे, जाधव, झारे, खैरे तर विदर्भातील पाटील, लोणारे आणि तिरोळे या सर्व समाजाचा समावेश होतो
हे समुदाय प्रामुख्याने महाराष्ट्र राज्यात वसलेले आहेत. परंतु मध्य प्रदेश, गुजरात, कर्नाटक, केरळ आणि गोवा या राज्यांमध्ये सुद्धा तुम्हाला कुणबी समाजाचे लोक पाहण्यास मिळतील. महाराष्ट्रातील कुणबी ही मागासवर्गीय मध्ये वर्गीकृत होतात. छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या मराठा साम्राज्याच्या सैन्यात सेवा करणारे बहुतेक मावळे हे या समाजातील होते.
तसेच १४व्या शतकानंतर आणि कुणबी ज्यांनी विविध राज्या ंच्या सैन्यात सैनिक म्हणून काम केले होते त्यांचे सांस्कृतिक करण्याचे प्रयत्न त्यांनी स्वतःला मराठा म्हणून ओळखणे सुरुवात केली. त्यामुळे विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला मराठा आणि कुणबी यातील रेषा अस्पष्ट झाली आणि या दोन गटांनी मराठा आणि कुणबी असा ब्लॉक तयार झाला आहे.
कुणबी समाजाचा संपूर्ण इतिहास Kunbi Samaj History in Marathi
अनुक्रमणिका
कुणबी समाजाचा परिचय (Introduction to Kunbi Samaj in Marathi)
भारत सरकारच्या सकारात्मक भेदभावासाठी आरक्षण अंतर्गत महाराष्ट्र मध्य प्रदेश आणि कर्नाटक राज्यांमध्ये या समाजाला मागास वर्ग ओबीसी म्हणून नियुक्त केले आहे.
या समाजाचे लोक प्रामुख्याने महाराष्ट्र आणि महाराष्ट्राच्या शेजारच्या राज्यांमध्ये आपल्याला आढळून येतात. पण मित्रांनो महाराष्ट्रात या समाजाचे लोकसंख्या लक्षणीय आहे. तसेच जर आपण महाराष्ट्र सोडले तर गुजरात, मध्य प्रदेश, कर्नाटक, केरळ आणि गोवा येथे सुद्धा तुम्हाला या समाजाचे लोक पाहण्यास मिळतील.
जर आपण कुणबी समाजाच्या धर्माचा विचार केला तर कुणबी समाज हे हिंदू धर्माचे पालन करतात. हे लोक दसरा, दिवाळी, होळी आणि गणेश चतुर्थी सारखे सर्व हिंदू सण मोठ्या थाटामाटात साजरे करता आणि सणांचा पूर्णपणे आनंद घेतात.
कुणबी शब्दाचा उगम कसा झाला? (How did the word Kunbi originate in Marathi?)
कुणबी नावाची उत्पत्ती ही “कुण + बी” यापासून झाली. “कुण” या शब्दाचा अर्थ लोक असा आहे. “बी” या शब्दाचा अर्थ बीज असा होतो. मला एकत्रितपणे जोडले तर या शब्दाचा अर्थ “एकापेक्षा जास्त बीज अंकुरित करणारे लोक” असा होतो.
कुणबी समाजाचा इतिहास (History of Kunbi Samaj in Marathi)
कुणबी या समाजाचा इतिहास खूप समृद्ध आणि अद्भुत आहे. या समाजातील लोक आपल्या शौर्य आणि पराक्रमासाठी प्रसिद्ध होते. चौदाव्या शतकापासून या समाजातील लोकांनी वेगवेगळ्या राजांच्या सैन्यात सैनिक म्हणून कामगिरी केली आहे. मराठा समाजाच्या सैन्यात काम करणारे बहुतेक सैनिक हे या समाजाचे लोक होते.
छत्रपती शिवाजी महाराजांना आपले लष्करी सामर्थ्य हे कुणबी मावळे यांच्याकडून मिळत असे. मराठा साम्राज्यातील शिंदे आणि गायकवाड घराणे हे मूळचे कुणबी वंशाचे होते.
कुणबी आणि मराठा समाजामध्ये काय फरक आहे? (What is the difference between Kunbi and Maratha community?)
कुणबी लोक पहिले पासून शेती करत आले आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजां पूर्वी अनेक कुणबी लोकांकडे जमिनीचा तुकडाही नव्हता. ते जमीनदारांचे मजूर म्हणून काम करत असे.
या समाजाची लोक छत्रपती शिवाजी महाराजांना आपल्या आराध्य दैवत मानतात. राज्याच्या लोकसंख्येच्या 35 टक्के भाग या समाजाने व्यापलेला आहे. या समाजातील बहुतांश मुख्यमंत्री आणि मंत्री या समाजाचे आहेत.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
Q1. कुणबी समाज म्हणजे काय?
पश्चिम महाराष्ट्रात कुणबी या समाजाची लोक मोठ्या संख्येने राहतात. या समाजाचे लोक प्रामुख्याने महाराष्ट्रात वसलेले आहेत. तसेच हा समाज ओबीसी या मध्ये येतो.
Q2. कुणबी आणि मराठा समाज यामध्ये अंतर काय आहे?
मित्रांनो महाराष्ट्राच्या इतिहासानुसार मराठा आणि कुणबी ही एकच वंशाचे सदस्य आहेत. परंतु कुणबी समाजाला मागासवर्ग ओबीसी मध्ये समावेश करण्यात आला आहे आणि मराठा समाजाला मागासवर्गीय वर्गीकरण व्हायला हवे होते पण ते अजून काही झालेले नाही.
Q3. कुणबी समाज भारतात कोणत्या राज्यांमध्ये आढळतात?
कुणबी समाजाची लोक प्रामुख्याने महाराष्ट्रात तसेच गुजरात, मध्य प्रदेश, कर्नाटक, केरळ आणि गोवा मध्ये पाहण्यास मिळतात.
लक्ष द्या:
तर मित्रांनो वरील लेखात आपण Kunbi Samaj History in Marathi पाहिले. या लेखात आम्ही कुणबी समाजाबद्दल सर्व काही माहिती देण्याचा प्रयत्न केला आहे. जर तुमच्या कडे Kunbi Samaj in Marathi बद्दल आजून काही माहिती असेल तर आम्हाला नक्की संपर्क करा. हा लेख तुम्हाला कसा वाटला ते नक्की कंमेंट बॉक्स मध्ये सांगा.